TẠI SAO NGA SẴN SÀNG TỪ BỎ LIÊN XÔ NHƯNG QUYẾT KHÔNG BUÔNG CHECHNYA NHỎ BÉ?

Một vấn đề trong lịch sử nước Nga mà đến nay vẫn được nhiều người quan tâm và đặt câu hỏi đó là việc Nga sẵn sàng từ bỏ 5 triệu km2 lãnh thổ nhưng quyết không buông bỏ một Chechnya nhỏ bé với diện tích vài chục nghìn km2.

Sự tan rã của Liên Xô có thể được coi là một “thảm họa” cấp quốc gia lớn nhất trên thế giới, một siêu cường tự tan rã và biến mất trong dòng chảy lịch sử. Sự tan rã của Liên Xô bắt nguồn từ việc Nga chấp nhận từ bỏ lãnh thổ và chủ động “vứt đi” 14 nước trong Liên bang Các nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Xô viết.

Vùng lãnh thổ rộng 5 triệu km2 được Nga “giành giật” trong gần 100 năm “đánh Đông dẹp Bắc” đã bị Nga “lạnh lùng” rũ bỏ. Nhưng đối với Chechnya, thì Nga lại cố gắng chiếm giữ bằng bất cứ giá nào. Cho đến nay, vì sao Nga sẵn sàng từ bỏ một lãnh thổ rộng lớn như vậy, nhưng quyết không buông bỏ một Chechnya nhỏ bé vẫn là một câu hỏi được nhiều người quan tâm.

Liên bang Các nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Xô viết là vùng lãnh thổ rộng lớn nhất trên thế giới. Nguồn: ennweekly.

Thực tế cho thấy, từ thời Liên Xô và đến Nga hiện nay, quốc gia này sở hữu nhiều vũ khí hạt nhân nhất trên thế giới, số lượng vũ khí này đủ để hủy diệt trái đất nhiều lần, do đó, không có bất kỳ quốc gia nào, kể cả Mỹ và phương Tây có thể làm tan rã Liên Xô.

Do vậy, chỉ có một lý do duy nhất giải thích cho việc Liên Xô tan rã đó chính là Nga dưới sự lãnh đạo của Yeltsin đã chủ động từ bỏ 5 triệu km2 lãnh thổ, chỉ trong vòng gần 1 năm, một Liên Xô khổng lồ đã phân chi thành 15 quốc gia, khu vực Trung Á, Đông Âu, Kavkaz mà Nga “khổ sở” chinh chiến trong gần 100 năm đã nhanh chóng mất đi.

Nga một mặt, trực tiếp từ bỏ một lãnh thổ rộng lớn nhất trên thế giới mà “không một cái chớp mắt”, mặt khác, lại khổ sở tiến hành một cuộc chiến gần như tuyệt vọng để giữ lại một khu vực nhỏ bé, đó là Chechnya, đây là một cuộc chiến tranh nổi tiếng trong lịch sử.

Chechnya chỉ là một vùng đất nhỏ bé, diện tích chưa đầy 30.000 km2 và dân số chỉ khoảng hơn một triệu người, tuy nhiên, vào thời điểm Chechnya tuyên bố độc lập và đặt tên nước là Cộng hòa Chechen, Nga đã tập hợp tất cả sức mạnh quốc gia, tiến hành một cuộc tấn công quy mô lớn vào Chechnya nhằm giữ lại khu vực này bằng mọi giá.

Nga đã tập hợp tất cả sức mạnh quốc gia nhằm giữ lại Chechnya bằng mọi giá. Nguồn: ennweekly.

Để có được khu vực này Nga đã phải tiến hành 2 cuộc chiến với những thiệt hại to lớn và ảnh hưởng nghiêm trọng đến nền kinh tế Nga. Chỉ tính riêng Cuộc chiến Chechnya lần thứ I từ tháng 12/1994 đến tháng 8/1996, Nga có 3.826 binh lính đã thiệt mạng, 1.906 mất tích, 52.000 người bị thương hoặc bị bệnh, ít hơn 20.000 dân thường đã bị chết.

Việc Nga thà từ bỏ 5 triệu km2 lãnh thổ chứ quyết không buông bỏ Chechnya là do, nếu buông bỏ khu vực này, Nga sẽ bị “tan rã lần 2”. Trong sự tan rã của Liên Xô, Nga đã từ bỏ 5 triệu km2 lãnh thổ thực chất đó là chủ động trút bỏ “gánh nặng” của mình. Trong những năm cuối của Liên Xô, sự phát triển kinh tế đã gặp phải nhiều khó khăn, vì sự phát triển của chính mình Nga đã chủ động “tránh những anh em nghèo này và tự mình sống một cuộc sống tốt”.

Cuộc chiến Chechnya đã tạo ra những thiệt hại nặng nề và ảnh hưởng nghiêm trọng đến nền kinh tế Nga. Nguồn: ennweekly.

Nhưng khi Chechnya độc lập, tình hình lại hoàn toàn khác. Thời điểm đó, Nga phải đối mặt với nhiều khó khăn cả ở bên trong lẫn bên ngoài, “ác mộng” tan rã lần 2 đã là nguy cơ hiện hữu. Các vấn đề bên trong bao gồm kinh tế khó khăn, người dân bị sock bởi việc Liên Xô tan rã, sự bất mãn ở nhiều khu vực gia tăng một cách “chóng mặt”. Trong khi đó, bên ngoài, phương Tây không ngừng tạo ra áp lực cho Nga, tiến hành nhiều biện pháp chống phá, kích động người dân với ý đồ khơi mào một cuộc tan rã lần 2 ở Nga.

Nếu trong thời điểm này, Nga “chùn bước” hoặc từ bỏ Chechnya, thì sẽ ngay lập tức dẫn đến “làn sóng” đòi độc lập của các nước khác trong Liên bang Các nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Xô viết, tại thời điểm này, hơn 10 quốc gia  như Cộng hòa Tuva, Cộng hòa Tatarstan đang “xếp hàng” để đòi độc lập.

Nếu Nga từ bỏ Chechnya, Nga sẽ ngay lập tức tan rã lần 2 và toàn bộ nước Nga sẽ không được đảm bảo. Do đó, mặc dù Chechnya có diện tích nhỏ, nhưng nó có tầm quan trọng lớn và có liên quan đến số phận của Nga nên Nga phải chiếm được bằng mọi giá.

Đức Trí (lược dịch)